จงตั้งเป้าหมายไว้ที่ดวงจันทร์ เพราะถึงแม้ว่าคุณจะไปไม่ถึง คุณก็ยังได้อยู่ท่ามกลางหมู่ดาว” เลส บราวน์ (Les Brown) ไลฟ์โค้ชผู้สร้างแรงบันดาลใจให้แก่คนรุ่นใหม่ให้ข้อคิดเกี่ยวกับความฝันได้อย่างน่าสนใจมากมาย
ทั้งเรื่องของการเพิ่มความสามารถของตัวเองเพื่อรับการเปลี่ยนแปลง “เราอยู่ในยุคที่โลกกำลังขับเคลื่อนเข้าสู่ทศวรรษใหม่ ทั้งการเปลี่ยนแปลงของสังคม บวกกับความเจริญก้าวหน้าของเทคโนโลยี เราต้องเลือกว่าจะกล้าก้าวออกมาจาก Comfort Zone ฝึกตัวเองให้เป็นคนกล้าท้าทายสิ่งใหม่ จะออกแบบชีวิตและอาชีพตนเองอย่างไร เพื่อเพิ่มโอกาสและความสำเร็จให้ทันการเปลี่ยนแปลง หรือจะยังยืนอยู่ที่เดิม”
นางอริญญา เถลิงศรี กรรมการผู้จัดการ SEAC ศูนย์พัฒนาและส่งเสริมการเรียนรู้ตลอดชีวิตแห่งภูมิภาคอาเซียน กล่าวว่า ทางรอดสำคัญสู่การทำงานในโลกทศวรรษใหม่ คือ เรื่องการปรับ Mindset (วิธีคิด) และเปลี่ยน Skillset (ทักษะ) ในการทำงาน โดยเฉพาะปัจจุบัน เราทุกคนไม่สามารถคาดเดาถึงแนวโน้มการเปลี่ยนแปลงที่อาจจะเกิดขึ้นในอนาคตได้ เพราะมีปัจจัยหลายอย่างเป็นตัวแปร ทั้งรูปแบบธุรกิจใหม่ การสื่อสารรูปแบบใหม่ หรือการเชื่อมโยงกันในระดับโลกที่ง่ายและสะดวกมากขึ้น
สิ่งเหล่านี้เป็นแรงขับเคลื่อนและกระตุ้นให้เกิดการเปลี่ยนแปลง (Drivers of Change) ที่มีส่วนสำคัญต่อการผลักดันให้เราทุกคน “ต้องมี” วิธีคิดและทักษะใหม่ๆ เพื่อสร้างความสามารถในการพัฒนาและสร้างผลลัพธ์ให้เกิดตามที่ต้องการ
โดย SEAC ได้ถอดรหัส 3 เคล็ดลับการออกแบบชีวิตและอาชีพในอุดมคติ เพื่อเพิ่มโอกาสในการสร้างความสำเร็จ เพื่อให้ทุกคนเข้าใจว่าแม้จะเรียนมาไม่ตรงสายก็สามารถทำงานที่เราฝันได้ อีกทั้งทุกวันนี้ใบปริญญาอาจไม่สำคัญเท่ากับความสามารถในการทำความเข้าใจตนเอง สังคม และโลกที่เปลี่ยนไปเพื่อให้เราออกแบบชีวิต และอาชีพ ปรับเปลี่ยนวิธีคิดและทักษะได้ตามความต้องการ
เคล็ดลับที่ 1 – อย่ารอให้การทำงานมาเปลี่ยนชีวิตเรา เราสามารถเลือกวิถีชีวิตและเลือกงานได้
- Technology & Life Integration – เมื่อเทคโนโลยีเข้ามาอยู่ในทุกมิติของการใช้ชีวิต ทำให้ชีวิตเรามีตัวเลือกมากขึ้น ประหยัดค่าใช้จ่าย ประหยัดเวลา ไปจนถึงช่วยเพิ่มประสิทธิภาพในการทำงานหากเรารู้จักวิธีที่จะใช้ประโยชน์จากเทคโนโลยีให้เกิดประโยชน์สูงสุด
- Work & Life Integration – ปัจจุบันเราไม่สามารถแยกเรื่องของการทำงานออกจากการใช้ชีวิตได้อีกต่อไป ไม่มีใครที่บอกว่าทำงานแค่ 8 โมงถึง 6 โมงเท่านั้น เพราะเรื่องการทำงานถูกกลืนเข้ามาอยู่ในชีวิตประจำวันและสิ่งที่เราทำได้คือการบริหารจัดการเวลาด้วยตัวเอง เพื่อให้เกิดการบูรณาการของการทำงานและ การใช้ชีวิตได้อย่างเหมาะสม
- Design Your Own Career – ในโลกการทำงานที่เปลี่ยนไป คนเราสามารถออกแบบชีวิต ออกแบบการทำงานได้ด้วยตัวเอง แต่อาจต้องเริ่มจากการตั้งคำถามสำคัญกับตนเอง เช่น สำหรับคนที่อยากเป็นเจ้าของธุรกิจ ต้องเริ่มจากการตั้งคำถามว่าอยากทำงานในอุตสาหกรรมแบบไหนและทักษะตัวไหนบ้างที่จำเป็นในการทำงานนั้นๆ สำหรับคนที่เป็นฟรีแลนซ์ ต้องบอกตัวเองอยู่เสมอว่า อย่าหยุดอยู่แค่บทบาทหรืออาชีพเดียว เพราะความต้องการของลูกค้าทุกวันนี้เปลี่ยนเร็วมาก เราต้องหาวิธีเพิ่มคุณค่าในตัวเองและสำหรับคนที่พึ่งจบใหม่ สิ่งที่ต้องทำคือต้องฝันให้ใหญ่ กล้าที่จะล้ม พร้อมเปิดใจเรียนรู้ว่าต้องการอะไร ในชีวิตและงานใดที่จะพาเราไปสู่ความฝันนั้น
เคล็ดลับที่ 2 – วิธีคิดที่ชอบ ทักษะที่ใช่ ทำให้เราไปได้ไกลกว่าเดิม
เมื่อเห็นภาพของการเปลี่ยนแปลงในเรื่องของการใช้ชีวิตและเรื่องของการทำงานแล้ว จนเข้าใจว่าตัวเราเองสามารถเป็นคนออกแบบชีวิตและอาชีพได้อย่างไรนั้น ขั้นตอนต่อไปเพื่อเดินทางให้เข้าใกล้สู่จุดมุ่งหมายนั้นๆ คือการเลือกวิธีคิด (Mindset) ที่ชอบ ที่จะช่วยให้เราก้าวสู่เป้าหมายของเราได้ดีขึ้น รวมถึงการมีทักษะ (Skillset) ที่ใช่สำหรับอนาคตที่เราอยากมี หรืออยากเป็นในส่วนเรื่องของวิธีคิด (mindset) นี่คือ 5 มายด์เซ็ตที่ช่วยทำให้ฝันของใครหลายๆ คนเป็นจริงมาแล้ว
- Growth Mindset – คือความเชื่อที่ว่า มนุษย์เป็นสิ่งมีชีวิตเดียวที่สามารถพัฒนาได้ตลอดชีวิต เป็นอะไรก็ได้ตามที่ใจอยาก มีศักยภาพด้านใดก็ได้ถ้ามีความทุ่มเทและความพยายามมากพอ
- Outward Mindset – คือวิธีคิดที่ช่วยให้เราเปิดกว้างในเรื่องการเรียนรู้จากคนหลากหลายแบบบนโลกใบนี้ที่อาจไม่ได้ถูกจริต ต้องชะตากันเสมอไป ไม่ได้เห็นด้วยกับเรา 100% ในทุกเรื่องเพราะแต่ละคนมีโจทย์ชีวิตที่แตกต่างกัน แต่การมีวิธีคิดเช่นนี้จะทำให้เราเห็นความสำคัญของทุกคน เห็นผลประโยชน์สูงสุดร่วมกัน เพิ่มโอกาสในการเรียนรู้จากคนมากหน้าหลายตา ทำให้เราเรียนรู้ได้ในทุกบริบท
- Learning Mindset – เป็นรูปแบบวิธีคิดที่เชื่อว่ามีแต่ตัวเราเองเท่านั้นที่จะสร้างแรงผลัก ลุกขึ้นมาท้าทายตัวเองเพื่อให้พัฒนาและเกิดการเรียนรู้ จนสามารถพาตัวเองไปอยู่ในจุดที่สูงและดีกว่าเดิม
- Agile Mindset – ไม่ยอมแพ้กับอุปสรรค แต่กลับมองเรื่องอุปสรรคความท้าทายต่างๆ เป็นส่วนหนึ่งของการเรียนรู้ เชื่อว่าการทำงานและแก้ไขปัญหาร่วมกัน ความพยายามในการปรับแก้ พร้อมหาแนวทางใหม่ๆ จะนำไปสู่ทางออก และคำตอบใหม่ๆ ที่ดีกว่าเดิมและสร้างการเปลี่ยนแปลงได้
- Curious Mindset – คือวิธีคิดแบบที่ต้องเอาตัวเองไปสู่โลกภายนอกที่เราไม่คุ้นเคย เพื่อเรียนรู้สิ่งที่เราไม่เคยรู้มาก่อน เพิ่มนิสัยอยากรู้อยากเห็นและกล้าเผชิญความท้าทาย
เมื่อเห็นแล้วว่า 5 วิธีคิดนี้จะช่วยสร้างความสำเร็จและทำให้ฝันใกล้เป็นจริงขึ้นได้อย่างไร ต้องอย่าลืมหันกลับมามองเรื่องของทักษะที่จำเป็นต้องมีด้วย หากแต่เรื่องของทักษะจะแตกต่างกับเรื่องของวิธีคิดตรงที่ไม่มีใครตอบได้ว่าทักษะใดสำคัญที่สุดตอนนี้ เพราะเรื่องทักษะเป็นสิ่งที่ต้องปรับเปลี่ยน เติมเต็มและพัฒนา (Evolving) อยู่ตลอดเวลา ไม่ว่าจะเป็นทักษะด้านความรู้ เทคนิค วิชาการ (Hard Skills) หรือ ทักษะทางสังคมหรือด้านอารมณ์ (Soft Skills)
เคล็ดลับที่ 3 – เทคนิคปรับวิธีคิด เปลี่ยนทักษะ
ทุกวันนี้หลายๆ คนทราบกันดีอยู่แล้วว่ามายด์เซ็ตกลายมาเป็นหัวใจสำคัญในเรื่องการพัฒนาคน เพราะคือสิ่งที่กำหนดพฤติกรรมทั้งหมดของมนุษย์ ซึ่งแปลว่าการพัฒนามายด์เซ็ตก็เท่ากับเป็นพื้นฐานที่นำไปสู่การเปลี่ยนแปลงอย่างยั่งยืน แต่เรื่องการปรับมายด์เซ็ตก็ไม่ได้ง่าย หากแต่ต้องใช้เวลาฝึกฝน สร้างให้เกิดเป็นนิสัย เช่นเดียวกันในมุมของการพัฒนาเรื่องทักษะความสามารถที่ต้องอาศัยการฝึกปฏิบัติ การลงมือใช้งานเพื่อให้เกิดการเรียนรู้ ประกอบกับต้อง Reskill คือการมองหาและสร้างทักษะใหม่ๆ ที่ตอบรับกับเทรนด์โลกในปัจจุบันและการ Upskill คือมุ่งเสริมและพัฒนาทักษะเดิมที่มีอยู่ให้ทักษะนั้นยังสามารถใช้กับโลกปัจจุบันได้อย่างมีประสิทธิภาพ
เคล็ดลับทั้ง 3 ข้อนี้เปรียบเสมือนเป็น ทางลัดในการออกแบบชีวิตและอาชีพของคุณให้ง่ายขึ้น อีกทั้งยังช่วยเพิ่มโอกาสในการสร้างสำเร็จในแบบที่ต้องการ หากแต่ตัวเราเองนั้นก็ต้องหมั่นบริหาร Mindset (วิธีคิด) และ Skillset (ทักษะ) อย่างต่อเนื่อง ให้สอดรับกับการเปลี่ยนแปลงในยุคปัจจุบันได้ทันท่วงที