? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ?ภาพจาก workingpeople.org

วันนี้ในงานสัมมนา WebPresso ที่ทางทีมบก. Thumbsup ได้มีโอกาสไปร่วมเสวนาในหัวข้อเรื่อง Digital Trend 2012 มีคำถามนึงที่แม้จะไม่ได้เกี่ยวกับหัวข้อหลักของงานโดยตรง แต่เป็นเรื่องที่น่าสนใจมากๆ และมีผลกับทิศทางตลาดแรงงานในบ้านเราในหลายภาคอุตสหกรรม รวมถึงตลาดไอทีด้วย นั่นคือคำถามที่ว่า ?เมื่อไทยเราก้าวเข้าสู่ประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน (ASEAN Economic Community หรือ AEC) ในปี 2558 นั้นตลาดแรงงานไทยจะเป็นเช่นไร?

(ก่อนอื่นขอออกตัวก่อนว่าบทความนี้เป็นความคิดเห็นส่วนตัว ซึ่งเพื่อนๆ ผู้อ่านคิดเห็นแตกต่างกันอย่างไร ก็สามารถแวะมาแลกเปลี่ยนกันได้เช่นเคยนะคะ สำหรับผู้ที่ต้องการทราบว่า AEC คืออะไร และแผนงานเพื่อการจัดต้ังประชาคมเศรษฐกิจ? (AEC BluePrint)? นั้นเป็นเช่นไร แนะนำให้อ่านบทความนี้ก่อนค่ะ)

บ้านเราเตรียมความพร้อมเมื่อเข้ายุค AEC แค่ไหน?

สำหรับบ้านเรา (ที่มีการเปลี่ยนแปลงรัฐบาลบ่อยๆ ในช่วงหลายปีที่ผ่านมา) ดูเหมือนว่าการตระเตรียมการด้านนี้ยังถือว่าค่อนข้างน้อยเมื่อเทียบกับประเทศเพื่อนบ้านหลายๆ ประเทศ อีกทั้งยังขาดการประชาสัมพันธ์ให้ประชาชนได้รู้และเข้าใจถึงประโยชน์และผลกระทบที่จะตามมาเพื่อรับมือให้ทันท่วงที ไม่ต้องพูดถึงประชาชนทั่วไปเลยค่ะ? แม้แต่ในภาคเอกชนเอง ก็ยังมีเพียงกลุ่มกิจการใหญ่ ๆ เท่านั้นที่สนใจ และได้ทำการเตรียมตัวไว้แล้ว รวมถึงการไปลงทุนในประเทศเพื่อนบ้านเลยด้วยซ้ำ

อย่างไรก็ตามในระยะหลังนี้ เราได้เห็นสมาคมและองค์การค้าภาคเอกชนได้ระดมช่วยกันจัดงานสัมมนาฝึกอบรมมากขึ้นและถี่ขึ้น?? เพื่อให้สาธารณชนได้ตระหนักถึงปัญหาต่างๆ ที่ตนหรือกิจการของตนจะต้องเผชิญในอนาคตอันใกล้นี้อย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้??? โดยเฉพาะสินค้าที่ราคาถูกกว่าหรือดีกว่าจากประเทศสมาชิกจะเริ่มทะลักเข้ามาแข่งขันกับสินค้าไทยได้อย่างเสรีไม่ต้องเสียภาษีนำเข้าใดๆ จนทำให้ตนเองอาจตกอยู่ในสภาพสู้เขาไม่ได้เลย (ดังตัวอย่างปัจจุบันที่ผลไม้และสินค้ามากมายจากจีนมาตีสินค้าไทยจนต้องล้มหายตายจากไปหลายราย เป็นต้น)

ตลาดแรงงานบ้านเราอาจถูกกระทบหลังเข้าสู่ AEC ในปี 2558 อย่างไร?

ในแง่การลงทุนจากต่างชาติ

เชื่อว่าอุตสาหกรรมในไทยบางประเภทคงถูกโยกย้ายไปยังประเทศเพื่อนบ้านที่มีค่าจ้างแรงงานที่ต่ำกว่าเราแน่นอนโดยเฉพาะโรงงานที่รับผลิตสินค้าแบรนด์ดังระดับโลกทั้งหลายจะถูกย้ายฐานการผลิต ซึ่งเป็นปรากฏการณ์ที่เราเห็น เป็นประจำเมื่อต้นทุนแรงงานสูงขึ้นถึงระดับหนึ่ง ยกตัวอย่างเช่น อุตสาหกรรมผลิตรองเท้ากีฬารองเท้าผ้าใบได้เคยมีการย้ายฐานการผลิตออกจากประเทศแม่ไปยังประเทศอื่นๆ เช่น เม็คซิโก ไต้หวัน ต่อมาย้ายมาไทยและอินโดนีเซีย ต่อมาก็ย้ายไปที่จีนแล้วตามด้วยเวียดนาม และแน่นอนที่สุดก็จะไปยังเขมรและพม่าในไม่ช้า? สาเหตุที่เป็นเช่นนี้เพราะเจ้าของแบรนด์ไม่ได้ลงทุนสร้างโรงงานเองในประเทศที่ผลิต แต่เจ้าของโรงงานหลัก ?เหล่านี้กลับเป็นนายทุนไต้หวันและเกาหลีใต้ไปร่วมทุนกับคนท้องถิ่น? และสะดวกต่อการโยกย้ายไปที่อื่นได้ค่อนข้างง่ายโดยเสียหายน้อยที่สุดหรือได้คุ้มกับการลงทุนในประเทศนั้นแล้ว

ในวันข้างหน้าอันใกล้นี้? แรงงานต่างชาติจากเพื่อนบ้านที่มาของานทำในบ้านเราจะค่อย ๆ ลดลงเป็นลำดับเมื่อบ้านเมืองของเขากลายเป็นจุดสนใจที่น่าจะลงทุนในอุตสาหกรรมประเภทใช้แรงงาน (Labor Intensive Industries) จนกระทั่งขยายไปยังอุตสาหกรรมประเภทที่ใช้เทคนิคและทุนสูงขึ้นในอนาคต ???แรงงานหรือพนักงานในสายวิชาชีพที่แข็งแกร่งกว่าหรือมีความสามารถความชำนาญมากกว่าก็จะเริ่มเข้าไปแย่งงานคนท้องถิ่น จนกว่าคนท้องถิ่นจะสามารถพัฒนาเรียนรู้ตามได้เป็นวัฏจักรต่อไป

ในแง่ตัวบุคลากร

ในขณะเดียวกันบุคคลากรที่มีความรู้ความสามารถจากเพื่อนบ้านเรา เช่น สิงคโปร์ มาเลเซีย ที่มีความสามารถด้านภาษา (อังกฤษ) สูงกว่า จะมีโอกาสเข้ามาแย่งงานคนไทยในหลาย ๆ อุตสาหกรรมได้ เช่น? การท่องเที่ยว ?ด้านพลังงาน ?ด้าน Logistics รวมถึงด้านไอทีด้วย เป็นต้น

แต่ก็ใช่ว่าบุคลากรบ้านเราเค้าจะไม่ต้องการนะคะ เพราะบ้านเรายังมีความโดดเด่นในด้านการแพทย์ เทคนิคทางการเกษตร อุตสหกรรมรถยนต์ (ที่วางรากฐานในไทยมาอย่างยาวนาน) ก็อาจเป็นที่ต้องการของหลายประเทศเพื่อนบ้านด้วยเช่นเดียวกัน

ไม่ว่าคุณจะอยู่ในภาคอุตสาหกรรมใดก็ตาม ถึงเวลาแล้วค่ะ ที่ทุกคนควรทราบและตระหนักถึงทิศทางและผลกระทบที่จะเกิดขึ้นในอีก 3 ปีข้างหน้า ?เพื่อที่จะปรับตัวให้ทันท่วงที และสำหรับธุรกิจไอทีแล้ว บุคลากรไทยเราไม่ได้ด้อยเรื่องความรู้ความสามารถ แต่อาจขาดซึ่งทักษะทางด้านภาษาอังกฤษ ดังนั้นจึงต้องควรฝึกฝนเพื่อให้สามารถแข่งขันกับนานาชาติได้ในวันที่ยุคของ AEC มาถึงนั่นเอง

Involving with direct experience and competency in Telecommunication industry on both sides of operators and foreign suppliers for more than decade long. The former Engineer turned to Product Development and Marketing in charge of Value Added Services on 3G network. She has been frequently invited as special speaker by various institutions and organizations, as well as has written many academic articles for the topics of Telecom Industry, Mobile Marketing and Startup Scene.