Writer: 
Share
ในยุคที่สงครามราคากลายเป็น Red Ocean ที่เชือดเฉือนกำไรจนบางเฉียบ คำถามที่นักการตลาดและเจ้าของแบรนด์เฝ้าถามตัวเองคือ ทำอย่างไรให้ลูกค้าเลือกเราโดยไม่ดูที่ป้ายราคาเป็นอันดับแรก? คำตอบของปีนี้และปีถัดไปอาจไม่ได้อยู่ที่โปรโมชั่น 11.11 หรือ 12.12 อีกต่อไป แต่อยู่ที่การเข้าใจพฤติกรรมใหม่ที่เรียกว่า Mindful Consumption หรือการบริโภคอย่างมีสติ
ข้อมูลล่าสุดจาก The 1 Insight ได้เผยให้เห็นคลื่นลูกใหม่ของการเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมผู้บริโภคไทย ที่สะท้อนชัดเจนว่าเราได้ก้าวเข้าสู่ยุคที่การใช้จ่ายไม่ได้ถูกขับเคลื่อนด้วย ราคาถูกที่สุด เพียงอย่างเดียวอีกต่อไป แต่เป็นสมการใหม่ที่ประกอบด้วย คุณค่าที่ได้รับ และ สุขภาพ นี่คือ Insight สำคัญที่จะเป็นเข็มทิศให้แบรนด์ต่าง ๆ ปรับตัวเพื่อความอยู่รอด
เมื่อคำว่า “คุ้มค่า” ถูกนิยามใหม่
หากย้อนกลับไปเมื่อไม่กี่ปีก่อน คำว่า คุ้ม มักจะเท่ากับ ราคาถูก หรือ ส่วนลดเยอะ แต่ในยุค Mindful Consumption ผู้บริโภคกำลังมองหาความคุ้มค่าในมิติที่ลึกซึ้งกว่านั้น มันคือสิ่งที่ตอบโจทย์ชีวิตในปัจจุบัน ซึ่งแต่ละเจเนอเรชันก็มีไม้บรรทัดวัดความคุ้มค่าที่แตกต่างกันอย่างสิ้นเชิง
จากการวิเคราะห์เจาะลึกแต่ละช่วงวัย พบความน่าสนใจดังนี้
- Gen Y & Gen Z นักค้นหาตัวตนผ่านแบรนด์: กลุ่มคนรุ่นใหม่ไม่ได้ซื้อสินค้าเพียงเพื่อใช้งาน แต่พวกเขาซื้อเพื่อ สะท้อนตัวตน ความคุ้มค่าของพวกเขาคือการได้ค้นพบแบรนด์ใหม่ ๆ หรือแบรนด์เฉพาะกลุ่มที่คนอื่นอาจยังไม่รู้จัก นี่จึงเป็นเหตุผลว่าทำไมแบรนด์แฟชั่นไทยและแบรนด์เกาหลีรุ่นใหม่ถึงเติบโตขึ้นอย่างรวดเร็วในกลุ่มนี้ เพราะมันตอบโจทย์เรื่อง Uniqueness ที่เงินซื้อไม่ได้หากสินค้านั้นแมสเกินไป
- Family Segment การลงทุนเพื่ออนาคตของลูก: สำหรับกลุ่มครอบครัว คำว่าคุ้มค่าถูกแปลความหมายเป็นการ ลงทุน โดยเฉพาะการลงทุนกับลูก พฤติกรรมการใช้จ่ายเติบโตสูงในกลุ่มสินค้าเสริมทักษะ ของเล่นเพื่อการเรียนรู้ สิ่งที่นักการตลาดต้องมองเห็นคือ พ่อแม่ยุคใหม่มองหา Family Solution หรือโซลูชันที่รวมทุกอย่างไว้ในที่เดียว ไม่ว่าจะเป็นการศึกษา แฟชั่น ร้านอาหาร ไปจนถึงที่ออกกำลังกายสำหรับทุกคนในบ้าน ใครที่ทำ One-stop service ได้ จะชนะใจกลุ่มนี้ทันที
- Gen X & Baby Boomers ซื้ออายุที่ยืนยาว: กลุ่มรุ่นใหญ่ที่มีกำลังซื้อสูง ให้ความสำคัญกับคำว่า Longevity หรือการมีอายุยืนยาวอย่างมีคุณภาพ ความคุ้มค่าของพวกเขาคือการจ่ายเพื่อสุขภาพเชิงป้องกัน ไม่แปลกใจที่เราเห็นยอดการเติบโตในหมวดสปาเพื่อสุขภาพ ฟิตเนส และอาหารเสริม พุ่งสูงขึ้นในกลุ่มนี้ เพราะสำหรับพวกเขา สุขภาพคือทรัพย์สินที่มีค่าที่สุด
ประสบการณ์คือแต้มต่อ
อีกหนึ่งมิติของความคุ้มค่าที่แบรนด์มักมองข้าม คือ สิ่งที่ได้เพิ่มจากการซื้อ ในยุคที่ผู้บริโภคมีสติในการจ่ายมากขึ้น พวกเขาจะคิดคำนวณอย่างละเอียดเพื่อให้เกิดความคุ้มค่าสูงสุด
ข้อมูลชี้ชัดว่า การสะสมคะแนนบัตรเครดิตเพื่อแลกส่วนลดหรือไมล์สายการบิน การเลือกซื้อร้านประจำเพื่อสะสมแต้ม หรือการเป็นสมาชิก Loyalty Program กลายเป็นปัจจัยตัดสินใจซื้อที่สำคัญพอ ๆ กับตัวสินค้าเอง ผู้บริโภคมองว่าสิทธิพิเศษและบริการที่เหนือระดับ คือความคุ้มค่าแบบใหม่ที่ไม่ใช่แค่ตัวเงิน ดังนั้น แบรนด์ที่มี Loyalty Program ที่แข็งแกร่งและจับต้องได้ จะมีความได้เปรียบในการรักษาฐานลูกค้ามากกว่าแบรนด์ที่เล่นแต่สงครามราคา
Health & Wellness ไม่ใช่ทางเลือก แต่คือทางหลัก
ถ้าจะถามว่าเทรนด์ไหนที่มาแรงและยั่งยืนที่สุดในรอบ 5 ปีที่ผ่านมา คำตอบคือ Health & Wellness ข้อมูลระบุว่าหมวดนี้เติบโตอย่างมีนัยสำคัญและกลายเป็นเหตุผลหลักในการตัดสินใจซื้อของคน ทุกวัย โดยตัวเลขสถิติที่น่าตกใจและนักการตลาดต้องจดไว้เลยคือ
- อาหารและเครื่องดื่มเพื่อสุขภาพ: เติบโต 2 เท่า
- วิตามินและอาหารเสริม: เติบโตพุ่งทยานกว่า 5 เท่า!
- ประกันสุขภาพ: ยอดซื้อเพิ่มขึ้น 2 เท่า
นอกจากนี้ สินค้ากลุ่ม Activewear และอุปกรณ์ออกกำลังกายอย่าง รองเท้าวิ่ง ชุดออกกำลังกาย และลู่วิ่งในบ้าน ยังคงครองแชมป์สินค้าขายดี รวมถึงกลุ่มความงามที่โยงกับสุขภาพอย่าง Skincare และ Beauty Spa ก็เติบโตต่อเนื่อง
Thumbsup มองว่า ปรากฏการณ์ Mindful Consumption นี้ไม่ใช่แค่เทรนด์ฉาบฉวย แต่มันคือการเปลี่ยนพฤติกรรมอย่างถาวร ผู้บริโภคฉลาดขึ้น เลือกเยอะขึ้น และมี สติ มากขึ้น สำหรับแบรนด์และนักการตลาด สิ่งที่ต้องทำทันทีคือ
- Stop Selling Price, Start Selling Value: เลิกสื่อสารแค่ว่าราคาถูก แต่ให้สื่อสารว่าสินค้าของคุณเข้าไปแก้ปัญหาหรือยกระดับชีวิตเขาได้อย่างไรในแต่ละช่วงวัย
- Health is the New Sexy: ไม่ว่าคุณจะขายอะไร พยายามหาจุดเชื่อมโยงกับสุขภาพหรือความเป็นอยู่ที่ดีให้ได้ เพราะนี่คือสิ่งที่ผู้บริโภคยอมจ่ายแพงกว่า
- Loyalty is Key: สร้างระบบสมาชิกหรือสิทธิประโยชน์ที่ทำให้ลูกค้ารู้สึกว่า ยิ่งซื้อ ยิ่งได้ เพื่อเปลี่ยนขาจรให้เป็นขาประจำ
ปีหน้าจะเป็นปีที่ท้าทาย แต่ถ้าเราจับ Insight นี้ได้และปรับตัวทัน โอกาสในการเติบโตก็ยังเปิดกว้างเสมอ
อ่านเพิ่มเติม
