GSP ย่อมาจาก Generalized System of Preference หรือระบบสิทธิพิเศษทั่วไปทางภาษี เป็นระบบการให้สิทธิพิเศษทางภาษีศุลกากรของประเทศที่พัฒนาแล้ว ให้แก่สินค้าจากประเทศในกลุ่มประเทศที่กำลังพัฒนาและด้อยพัฒนา
ผลประโยชน์จาก GSP
ประเทศที่ได้รับสิทธิ GSP จะได้รับการ ยกเว้นภาษีขาเข้าสำหรับสินค้าบางรายการ ส่งผลให้ต้นทุนถูกลงและขายได้มากขึ้น
เงื่อนไขการรับสิทธิ
ประเทศที่รับสิทธิ GSP ต้องปฏิบัติตามนโยบายของประเทศที่ให้สิทธิ อาทิ คุ้มครองทรัพย์สินทางปัญญา คุ้มครองสิทธิแรงงาน เปิดตลาดสินค้าและบริการ
ทำไมสหรัฐต้องตัดสิทธิ GSP ไทย
- 2018 สหภาพยุโรป ตุรกี และแคนาดา ตัดสิทธิ GSP เนื่องจากไทยถูกจัดในกลุ่มประเทศ Upper Middle Income เป็นเวลา 3 ปีติดต่อกัน ตามข้อมูลของธนาคารโลก
- เมษายน 2019 ญี่ปุ่น ตัดสิทธิ GSP สินค้าไทย 6 รายการ
- 25 เมษายน 2020 สหรัฐฯ ตัดสิทธิ GSP สินค้าไทย 573 รายการ คิดเป็นมูลค่า 1,300 ล้านเหรียญสหรัฐหรือราว 40,000 ล้านบาท เนื่องจากไทยล้มเหลวในการจัดสิทธิที่เหมาะสมให้กับแรงงานตามหลัก
- 30 ธันวาคม 2020 สหรัฐฯ ตัดสิทธิ GSP สินค้าไทย 231 รายการ คิดเป็นมูลค่า 817 ล้านเหรียญสหรัฐหรือราว 25,000 ล้านบาท เนื่องจากไทยไม่เปิดตลาดให้เท่าเทียมและเหมาะสม โดยเฉพาะการนำเข้าหมูจากสหรัฐฯ
ทั้งนี้ สินค้าไทยใช้สิทธิ GSP ของสหรัฐอเมริกาประมาณ 1,100 รายการ ถูกตัดสิทธิไปแล้ว 315 รายการ ในกรณีไม่คุ้มครองสิทธิแรงงาน และอีกราว 231 รายการกรณีไม่เปิดตลาดสินค้าและบริการ คงเหลือประมาณ 554 รายการที่ยังไม่ถูกตัดสิทธิ
