สำนักงานพัฒนาธุรกรรมทางอิเล็กทรอนิกส์ (สพธอ.) หรือ ETDA (เอ็ตด้า) เปิดตัวเลขการร้องเรียนปัญหาออนไลน์ ผ่านศูนย์ช่วยเหลือและจัดการปัญหาออนไลน์ หรือ ศูนย์ 1212 ETDA ประจำปี 2567 พบปัญหาร้องเรียนออนไลน์ทั้งหมด 35,358 เรื่อง ลดลงจากปี 2566 ถึงร้อยละ 21.74
โดย ‘ปัญหาหลอกซื้อขายออนไลน์-เว็บไซต์ผิดกฎหมาย’ ยังคงครองแชมป์พบมากสุด เดินหน้าติดสปีดการทำธุรกรรมออนไลน์ผ่านแพลตฟอร์มดิจิทัลที่วางใจได้ด้วยกลไกกฎหมาย DPS (Digital Platform Services) ควบคู่กิจกรรม ‘สร้างภูมิคนไทยรู้ทันปัญหาออนไลน์’ ใน 10 จังหวัดทั่วไทย
นายชัยชนะ มิตรพันธ์ ผู้อำนวยการ ETDA เปิดเผยว่า จากสถิติการรับแจ้งเรื่องร้องเรียนปัญหาออนไลน์ โดยศูนย์ช่วยเหลือและจัดการปัญหาออนไลน์ หรือ 1212 ETDA (Online Fraud and Complaint Center) ในปี 2567 (มกราคม-ธันวาคม) ที่ผ่านมาพบเรื่องร้องเรียนปัญหาออนไลน์ ทั้งหมด 35,358 เรื่อง ลดลงร้อยละ 21.74 จากปี 2566 ที่พบทั้งหมด 45,190 เรื่อง โดยปัญหาที่ถูกร้องเรียนมากที่สุด คือ
- ปัญหาการซื้อขายออนไลน์ (เช่น ได้ของไม่ตรงปก, ไม่ได้รับสินค้า, สินค้าปลอม) มากถึง 15,050 เรื่อง คิดเป็นร้อยละ 42.56
- ปัญหาเว็บไซต์ผิดกฎหมาย (เช่น เว็บพนัน, เว็บดูดเงิน, แอบอ้าง/ปลอมแปลงตัวตน, หลอกขายสินค้า) จำนวน 11,371 เรื่อง ร้อยละ 32.16
- ปัญหาอื่นๆ หรือสอบถามข้อสงสัย (เช่น ข้อมูลทั่วไป, การถูกข่มขู่หรือคุกคาม, บริการของ 1212 ETDA) จำนวน 3,039 เรื่อง ร้อยละ 8.59
- ปัญหาหลอกลงทุนและทำงานออนไลน์ (เช่น ลงทุนเพื่อทำงานออนไลน์, หลอกให้กู้เงิน แต่ไม่ได้เงิน, หลอกลงทุนคริปโตฯ) จำนวน 1,564 เรื่อง ร้อยละ 4.42
- ปัญหาภัยคุกคามทางไซเบอร์ (เช่น ความผิดทางคอมพิวเตอร์, แอปพลิเคชันดูดเงิน, โปรแกรมไม่พึงประสงค์) จำนวน 1,311 เรื่อง คิดเป็นร้อยละ 3.71
โดยกลโกงที่เหล่ามิจฉาชีพมักใช้หลอกลวงผู้บริโภคออนไลน์ ที่พบมากสุดในปีนี้ คือ การหลอกขายสินค้าไม่ตรงปก รองลงมาคือ หลอกลวงผ่านเว็บพนันออนไลน์ หลอกให้จ่ายเงินแล้วไม่ได้ของ แฮกข้อมูลโทรศัพท์ ข้อมูลส่วนบุคคล และบัญชีโซเชียลมีเดีย ส่ง SMS แอบอ้างบุคคลหรือหน่วยงาน เพื่อหลอกให้กดลิงก์ แอบอ้าง/ปลอมแปลงตัวตน เพื่อหลอกลวงคนอื่น หลอกขายสินค้าปลอม และแก๊ง Call Center เป็นต้น
นายชัยชนะ กล่าวต่อว่า การที่ตัวเลขร้องเรียนปัญหาออนไลน์ผ่านช่องทางของ 1212 ETDA มีสัดส่วนลดลง อาจเป็นผลมาจากการเอาจริงเอาจังในการป้องกันและแก้ไขปัญหาของทุกภาคส่วน อย่างไรก็ตาม ปัญหาการหลอกลวงออนไลน์ โดยเฉพาะการซื้อขายของออนไลน์ รวมถึงปัญหาเว็บไซต์ผิดกฎหมาย เว็บพนัน เว็บดูดเงิน หรือแม้แต่แก๊ง Call Center ยังคงเกิดขึ้นอย่างต่อเนื่อง
ทำให้การป้องกันและแก้ไขปัญหาดังกล่าว จึงเป็นหนึ่งในนโยบายสำคัญที่ทางกระทรวงดิจิทัลเพื่อเศรษฐกิจและสังคม(ดีอี) ให้ความสำคัญและมีมาตรการการทำงานเชิงรุกมาอย่างต่อเนื่อง ทั้ง การปราบปรามจับกุมอาชญากรรมออนไลน์ บัญชีม้า การปิดกั้นเว็บไซต์ผิดกฎหมาย ฯลฯ ด้วยการบูรณาการความร่วมมือกับหน่วยงานที่เกี่ยวข้องทุกภาคส่วนเพื่อให้การจัดการปัญหาเป็นไปได้อย่างมีประสิทธิภาพ
ETDA ในฐานะหน่วยงานภายใต้ ดีอี ที่มีบทบาทในการกำกับดูแลธุรกิจบริการดิจิทัล ทั้งธุรกิจบริการแพลตฟอร์มดิจิทัล และ ธุรกิจผู้ให้บริการ Digital ID จึงมุ่งส่งเสริมให้คนไทยทำธุรกรรมทางออนไลน์ได้อย่างมั่นใจ ปลอดภัยจากกลลวงออนไลน์ ด้วยกลไกการดำเนินงานภายใต้กฎหมาย DPS (Digital Platform Services) ที่ไม่เพียงกำหนดหน้าที่ให้ธุรกิจบริการแพลตฟอร์มดิจิทัลเข้ามาแจ้งข้อมูลการประกอบธุรกิจ ยืนยันตัวตนก่อนให้บริการเท่านั้น
แต่ยังต้องมีมาตรการในการดูแลเยียวยาผู้ใช้บริการที่สอดคล้องตามกฎหมายด้วยที่สำคัญยังยกระดับมาตรฐานบริการแพลตฟอร์มดิจิทัลที่ทุกคนวางใจได้ ด้วยการใช้เครื่องหมายรับแจ้ง “ETDA DPS NOTIFIED” ที่จะเป็นช่องทางในการตรวจสอบแหล่งที่ตั้งของผู้ให้บริการแพลตฟอร์ม เพื่อให้ผู้ใช้บริการมั่นใจได้ว่า บริการแพลตฟอร์มที่เลือกใช้ มีตัวตน ติดต่อได้
พร้อมเสริมบทบาทศูนย์ 1212 ETDA สู่การเป็นช่องทางศูนย์กลางรับเรื่องร้องเรียนที่เกิดจากการให้บริการแพลตฟอร์มดิจิทัลและขยายความร่วมมือกับหน่วยงานทั้งภาครัฐ เอกชน และผู้ให้บริการแพลตฟอร์มดิจิทัลในวงกว้าง เพื่อให้การจัดการปัญหาเป็นไปอย่างรวดเร็วมากที่สุด ไปพร้อมๆ กับการลงพื้นที่ถ่ายทอดความรู้ เร่งสร้างภูมิคุ้มกันให้คนไทยรู้ทันภัยออนไลน์ ภายใต้ “โครงการสร้างภูมิคนไทยรู้ทันปัญหาออนไลน์ (1212 ETDA)” รวมถึงการพัฒนาและยกระดับความรู้ของพลเมืองดิจิทัลที่มีคุณภาพ ผ่านโครงการ EDC (ETDA Digital Citizen) ที่ผสานความร่วมมือกับหน่วยงานทั้งส่วนกลางและท้องถิ่นอีกด้วย
